Szanowni Państwo,
mam zaszczyt przedstawić siódmy raport wpływu Polskich Sieci Elektroenergetycznych. Publikacja ukazuje oddziaływanie naszej spółki na rozwój polskiej gospodarki i jej poszczególnych gałęzi oraz na społeczeństwo, środowisko naturalne i klimat. Mamy się czym pochwalić ｰ w 2023 r. łączna wartość dodana, wytworzona dzięki działalności PSE, wyniosła 16,94 mld zł, czyli o 17 proc. więcej niż rok wcześniej. Odnotowaliśmy także istotny spadek emisji gazów cieplarnianych.
Zrównoważony rozwój zakorzeniony w działalności PSE
Świat zmierza w kierunku powszechnej elektryfikacji – wykorzystania energii elektrycznej w praktycznie każdym obszarze gospodarki. To energia elektryczna jest „paliwem” przyszłości. Podstawowym zadaniem PSE niezmiennie pozostaje utrzymywanie stabilnej pracy krajowego systemu elektroenergetycznego oraz zapewnienie ciągłości dostaw energii. Realizujemy ten cel w warunkach dynamicznych zmian regulacyjnych, których kluczowym elementem jest polityka klimatyczna UE prezentowana w ramach Zielonego Ładu.
Polska energetyka musi przejść ewolucję, w której ogromną rolę odgrywać będą odnawialne źródła energii (OZE), technologie magazynowania energii oraz elastyczne i inteligentne sieci. Naszym zadaniem jest stworzenie warunków dla coraz większego udziału OZE przy jednoczesnym zapewnieniu stabilności systemu i racjonalnego korzystania z energii. Priorytetowym zadaniem jest zwiększenie elastyczności systemu, w czym dużą rolę mają do odegrania odbiorcy. Chodzi o maksymalne wykorzystanie taniej energii ze źródeł odnawialnych i takie zarządzanie mocą, żeby energii nie brakowało, kiedy OZE nie pracują. Stoimy także przed koniecznością zapewnienia odpowiednich mocy dyspozycyjnych. Do ustabilizowania systemu i sprostania rosnącemu zapotrzebowaniu na energię, Polska będzie potrzebowała dwukrotnie więcej mocy niż mają obecnie planowane i budowane bloki.
Aby napędzać dekarbonizację i elektryfikację, realizujemy wielki program inwestycyjny. W projekcie Planu rozwoju sieci przesyłowej na lata 2025-2034 w perspektywie do 2037 r. zaplanowano 389 inwestycji dotyczących rozbudowy i modernizacji sieci przesyłowej o łącznej wartości ok. 66,3 mld zł. Powstanie ponad 5 tys. km nowych linii 400 kV i 30 stacji, a wszystkie istniejące stacje przejdą modernizację. Realizowane inwestycje sieciowe pozwolą m.in. na wyprowadzenie mocy z morskich farm wiatrowych na Bałtyku oraz z elektrowni jądrowej, integrację lądowych odnawialnych źródeł energii z KSE oraz przyłączenie nowych, stabilnych źródeł wytwórczych i magazynów energii. Rozbudowa sieci umożliwi także przyłączenie nowych, dużych odbiorców energii, takich jak centra danych czy nowoczesne zakłady przemysłowe.
Dostosowujemy również mechanizmy rynkowe do zmieniającej się sytuacji. W 2023 r. przygotowaliśmy się do gruntownej reformy rynku bilansującego, dzięki czemu jego zasady lepiej odpowiadają nowej strukturze generacji. Zmiany umożliwiły także integrację z europejskimi platformami wymiany energii bilansującej. Reforma została wdrożona 14 czerwca 2024 roku.
Blisko 17 mld zł wartości dodanej PSE dla gospodarki
Od kilku lat mierzymy skalę naszego wpływu na krajową gospodarkę. Wielkość wpływu obliczamy przy użyciu modelu przepływów międzygałęziowych Wassily’ego Leontiefa. Łączna wartość dodana wytworzona w 2023 r. przez PSE w gospodarce krajowej wyniosła 16,94 mld zł, co oznacza wzrost o 17 proc. w porównaniu do 2022 roku. Bezpośrednia wartość dodana wytworzona przez naszą spółkę w sektorze elektroenergetycznym stanowiła 3,86 mld zł. Działalność PSE przyczyniła się do utrzymania ponad 47 tys. miejsc pracy. Odprowadziliśmy 1,38 mld zł podatków i składek do budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, w tym prawie 375,9 mln zł podatków do budżetów gmin.
Mierzymy własny ślad węglowy w łańcuchu wartości
W 2023 r. już po raz siódmy zmierzyliśmy ślad węglowy naszej organizacji. Tym razem analizę wielkości emisji gazów cieplarnianych poszerzyliśmy o kategorie związane z naszym łańcuchem wartości. Według metody market-based, w stosunku do roku 2022, osiągnęliśmy spadek emisji o 4,7 proc. z uwzględnieniem emisji w łańcuchu wartości, a w zakresie emisji bezpośrednich i pośrednich redukcję aż o 18,3 proc. Ponad 76 proc. emisji gazów cieplarnianych w śladzie węglowym PSE (wg metody market-based) wynikało w 2023 r. z produkcji energii elektrycznej, wykorzystywanej na pokrycie strat powstałych w procesie przesyłania energii. Emisje związane z produkcją zakupionych dóbr i realizacją usług, z czego większość stanowiły zamówienia na realizację prac modernizacyjno-budowlanych, odpowiadały za ponad 20 proc. śladu węglowego.
Dążymy do tego, aby w kolejnych latach dalej rozszerzać zakres obliczeń śladu węglowego, zwiększać jakość danych stosowanych w kalkulacjach oraz jeszcze dokładniej identyfikować możliwości działań, które PSE może podjąć na rzecz ograniczania tego wpływu.
Działamy w sposób zrównoważony
W prowadzonej działalności szczególnie ważna jest dla nas transparentność i współpraca ze wszystkimi interesariuszami – od regulatorów, poprzez samorządy, po przedsiębiorców i odbiorców energii. W PSE kluczowe jest przestrzeganie standardów etyki, przejrzystości i otwartego dialogu. Wierzymy, że transformacja wsparta zasadami ESG to droga do zbudowania lepszej przyszłości dla gospodarki, środowiska oraz społeczeństwa.
Więcej o działaniach i inicjatywach PSE przeczytacie Państwo na kolejnych stronach raportu. Wierzę, że dzięki naszemu wspólnemu wysiłkowi energetyka stanie się symbolem innowacyjności, stabilności i bezpieczeństwa.
Grzegorz Onichimowski
Prezes Zarządu
Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A.